Silifke / Seleucja nad Kalykadnosem
Silifke leży w południowej części Turcji w prowincji Mersin. Miasto, co prawda nie jest wymienione na kartach Biblii, ale wiele wskazuje na to, że przebywał i nauczał tu Św. Paweł Apostoł. Coraz więcej badaczy skłania się do tego twierdzenia , gdyż niemożliwym wydaje się, aby Paweł po powrocie do Tarsu bezczynnie oczekiwał parę lat na wezwanie Barnaby do Antiochii, tym bardziej, że w tym okresie Silifke należało do dystryktu Tars.
Historia miasta
Ślady pierwszych osadników w rejonie Silifke pochodzą z szóstego tysiąclecia przed naszą erą, ale niewiele wiadomo o tożsamości pierwszych mieszkańców. Prawdopodobnie przybyły tu jedne z plemion sumeryjskich pochodzenia środkowoazjatyckiego, którzy osiedlali się pomiędzy Adaną i Antalią około 3000 r. p.n.e. Zamieszkiwali ten tereny także spokrewnieni z Hetytami Luwianie, starożytna anatolijska ludność. Ponieważ Luwianie nie mogli ustanowić silnego państwa w 1750 r. p.n.e. utracili wszystkie swoje ziemie na rzecz Królestwa Arzawa. W 750 r. p.n.e. zostali pokonani przez Frygijczyków. W V w. p.n.e. na wybrzeżach Silifke założyli swoje kolonie Jonowie, nazywając Holmi.
Po tym przybyli tu Persowie, Aleksander Macedoński. Po jego śmierci Wielkiego Wodza, podbite terytorium podzielili między siebie jego generałowie. Silifke dostało się w ręce Seleukosa Nikadora, który założył Seleucję nad Kalykadnosem, nazywając miasto swoim imieniem. Seleukos został zasztyletowany w 280 r, po nim rządzili następni potomkowie Seleucydów. W międzyczasie Seleucja wpadła w ręce Egipcjan. Antioch III obiera miasto Egipcjanom. Ostatni Seleucyd zostaje pokonany przez ormiańskiego króla. Mieszkańcy nie mogąc znieść nałożonych wysokich podatków przejmują pałac i palą miasto.
 |
| Grobowiec, Demircili. Foto: W.E.Zarucka |
Następnie do głosu dochodzą piraci, którzy plądrują kupieckie statki pływające po Morzu Śródziemnym, w zatokach Silifke ukrywają swoje zdobycze, głównie zboża, które transportowane były do Rzymu, a kiedy zostają schwytani uciekają w głąb Gór Taurus.
Dla zapobieżenia szerzeniu się piractwa na Morzu Śródziemnym i otwarcia drogi morskiej dla pszenicy do Rzymu, Pompejusz zaanektował Cylicję i wypowiedział wojnę piratom. Po tym nastają czasy Marka Antoniusza, który Seleucję przekazuje w darze królowej egipskiej Kleopatrze.
Następnie miasto i okoliczne ziemie zostają podarowane przez cesarza Okawiana królowi Galacji, Amyntasowi. Tak oto Silifke stało się częścią Galacji. Po śmierci Amyntasa rządzi nim król Kapadocji Archelaos. Ostatni kapadocki król umiera w 17 r. p.n.e. i Silifke staje się częścią Wielkiego Imperium Rzymskiego.
W latach 284-305 jest stolicą prowincji Izauria. Po wstąpieniu na tron Konstantyna, Silifke staje się częścią chrześcijańskiego Bizancjum . Obecność Św. Tekli wielkiej orędowniczki nauk Pawła Apostoła przyciąga do miasta rzesze pielgrzymów.
 |
| Kościół w Cambazli, nieopodal Silifke. Foto: W.E.Zarucka |
Kolejnymi dziejami miasta są rządy Seldżuków, Turków Osmańskich, aż do powstania w 1923 r. Republiki Tureckiej.
Społeczność Żydowska w Silifke
W mieście tym, żyła spora grupa diaspory żydowskiej. Cylicja znajdowała się na drogach handlowych prowadzonych do Jerozolimy i innych znaczących miast w starożytności. Obecność linii brzegowej Morza Śródziemnego i liczne porty ułatwiały prowadzenie handlu pomiędzy miastami.
Wiadomo, że Antioch III sprowadził dwa tysiące rodzin żydowskich z Mezopotamii i Babilonii i osiedlił w wielu strategicznych miastach Azji Mniejszej. Jego celem było to, że nadając specjalne prawa nowym osadnikom, zyska lojalną społeczność.
Żydzi zamieszkujący Azję Mniejszą korzystali ze swoich praw, mogli swobodnie obchodzić swoje święta, produkować i spożywać koszerną żywność, a że zamieszkiwali żyzne ziemie i strategiczne miasta, nastąpił szybki przyrost naturalny.
Żydzi zamieszkujący Azję Mniejszą różnili się między sobą w zależności od regionu. Co także wpływało na późniejszą pracę misjonarską Św. Pawła. Żydzi z Frygii zamieszkiwali wsie i zajmowali się rolnictwem, skupem i sprzedażą zboża i zarządzaniem rynkiem i bazarami. Natomiast Żydzi cylicyjscy mieszkali w dużych miastach i zdobywali takie zawody jak radny, biznesmen, urzędnik, rzemieślnik. Ścisły związek z handlem znany był w czasach hellenistycznych i później rzymskich. Żydzi jako kupcy i rzemieślnicy zakładali w Cylicji swoje biznesy i nawiązywali kontakty gospodarcze.
Diaspora żydowska poza Jerozolimą miała dobre stosunki z ludźmi różnych kultur i religii. Niekiedy pod wpływem symboli religijnych innych religii dodawali do swoich własnych przekonań religijnych, nadając im nowe znaczenie, żyjąc w zgodzie i harmonii z pogańskimi i późniejszymi chrześcijańskimi ludami w tym regionie.
 |
| Menora z uszami, Muzeum Archeologiczne Silifke, foto: W.E.Zarucka |
Takim przykładem może być menora z ludzkimi uszami znajdująca się w Muzeum Silifke, łącząca motyw żydowski z pogańskim. Pogański symbol tych uszu oznacza, że należą do boga i wierni modlili się do nich. W Starym Testamencie ucho także jest podawane jako środek komunikacji pomiędzy człowiekiem a Bogiem.
Szaweł z Tarsu
Szaweł z Tarsu jest przykładem takiego Żyda, obywatela rzymskiego, urodzonego w Tarsie, wychowanego w kulturze hellenistycznej. Profesją Szawła było wyrabiane namiotów. Nie był związany z rolnictwem. Wiadomym jest, że Paweł, podczas swojej pracy ewangelizacyjnej najpierw udawał się do Synagogi, do Żydów i to tam głosił Dobrą Nowinę.
I tak właśnie, do gminy żydowskiej zamieszkującej Silifke, miasta znajdującego się nieopodal Tarsu zapewne się udał Apostoł. Dotarł do synagogi i tam nauczał. W tym czasie synagoga to nie tylko świątynia, to miejsce spotkań, stowarzyszeń, klubów dyskusyjnych, wykładów , a także jadłodajnia dla potrzebujących. Do synagogi mógł się udać każdy. Nie było to miejsce przeznaczone tylko dla społeczności żydowskiej.
 |
| Ruiny Wielkiej Bazyliki, Meryemlik, Silifke. Foto: W.E.Zarucka |
Nie ma potwierdzenia na to, ale późniejszy rozwój chrześcijaństwa w tym regionie wskazuje na to, że do Silifke dotarła Św. Tekla z Ikonium, pierwsza uczennica Pawłowa, którą znamy z apokryfu Dzieje Pawła i Tekli. Uważa się, że Św. Tekla spędziła tutaj ostatnie dni swojego życia. Gdyby nie nauczał tutaj Szaweł z Tarsu, gdyby nie pozyskał wcześniej dla Chrystusa nowych wyznawców, Tekla nie znalazłaby tutaj spokojnego azylu i pomocy od mieszkańców. Święta ukrywała się w jaskini i według wierzeń zniknęła w szczelinie skały.
Co warto zobaczyć w Silifke
Meryemlik
To miejsce jest jednym z najstarszych i najważniejszych ośrodków chrześcijańskich, tutaj ukrywała się Św. Tekla. Dzisiaj są to ruiny zespołu klasztornego z kościołami i budowlami przykościelnymi i cmentarzem. Godnym uwagi jest podziemna Bazylika Św. Tekli, Kościół z Kopułą, Kościół Północny, Cysterna, Łaźnia.
 |
| Kościół Św. Tekli, Silifke. Foto: W.E.Zarucka |
Legenda mówi, że do Silifke przybyła Św. Tekla i zamieszkała w jaskini z dala od miasta. Zajmowała się wytwarzaniem lekarstw i tym samym niosła pomoc okolicznym mieszkańcom. Zarządzający Silifke zaczęli się bać utraty swojej władzy, widząc czego dokonuje i jaką cieszy się popularnością i że całą swoją moc czerpie z dziewictwa. Wysłali złoczyńców do groty Tekli. Ta przewidując zagrożenie rzuca na nich szal, a sama znika w szczelinie skały, która się szybko zamyka, chroniąc swoje dziewictwo.
Plotki głoszą, że był tam tajny tunel łączący jaskinię z zamkiem, w którym się ukryła. Nie mniej jednak w czasach bizantyjskich wybudowano zespół świątynno-klasztorny, a woda w cysternach miała właściwości lecznicze, zgodnie z tym, co za życia czyniła Św. Tekla.
Kiedy to miejsce w IV w. odwiedziła pielgrzymka Egeria, w swoim pamiętniku napisała:
„Tam zaś przy świętym kościele nie ma nic jak tylko niezliczone pustelnie mężczyzn i niewiast. 3. Znalazłam tam bardzo ze mną zaprzyjaźnioną ( …) diakonisę, imieniem Martanę (…) rządziła ona dziewicami apotaktyczkami (…) Na wzgórzu są liczne pustelnie, a w pośrodku wielki mur otacza kościół, w którym jest grób (Św. Tekli), męczenniczki, bardzo piękny. Mur ten wzniesiono dla obrony kościoła przed Izaurykczykami, którzy są bardzo źli i często urządzają rabunkowe napady (…) Byłam tam dwa dni i widziała świętych mnichów i apotaktyków, mężczyzn i niewiasty …”
Pielgrzymka Egeria
 |
| Kamienny most z I w. n.e. (w remoncie). Foto: W.E.Zarucka |
Zamek Silifke
Zamek Silifke, położony na 185-metrowym wzgórzu, dominującym nad miastem, pochodzący z okresu wczesno greckiego lub rzymskiego, dzisiaj ma wygląd średniowiecznego zamku o owalnej konstrukcji, otoczony suchym rowem. Wewnątrz znajdują się łukowate galerie, zbiorniki na wodę, magazyny i inne budowle.
 |
| Zamek Silifke. Z powodu remontu niedostępny dla zwiedzających. Foto; W.E.Zarucka |
Według informacji w Dzienniku Podróży słynnego podróżnika Evliya Çelebi, w XVIII wieku w zamku Silifke znajdowały się 23 bastiony, 60 domów i meczet. Część uległa zniszczeniu, wciąż jednak można zobaczyć 10 bastionów.
Świątynia Zeusa
Świątynia rzymska, znana również jako Świątynia Jowisza lub Świątynia Afrodyty, została zbudowana około 200 roku p.n.e. jako miejsce kultu. Posiada po 14 kolumn na dłuższych bokach i po 8 na krótszych. Historyk Zosimus, który żył na przełomie V i VI w. napisał, że świątynia została zbudowana ku czci Apolla, po tym, jak na niszczycielski rój szarańczy, które zaatakowały ziemie, bóg wysłał stado ptaków. Historyk pisze o świątyni poświęconej Apollinowi, oficjalna nazwa mówi o Zeusie. Istnieją różne opinie na temat funkcji tej świątyni. Wiadomo, że w V w. dokonano istotnych zmian w planie świątyni i przebudowano ją na kościół.
 |
| Ruiny Świątyni Zeusa, z gniazdem bociana. Silifke. Foto: W.E.Zarucka |
Dzisiaj Silifke to region rolniczy, na którym znajdują się wspaniałe nadmorskie równiny. Uprawia się wiele owoców i warzyw, od bananów po pomidory i od bakłażanów po winogrona. Truskawki z Silifke stały się dziś poszukiwaną marką w innych miastach. Hodowla zwierząt zajmuje także ważne miejsce w gospodarce regionu. Pasterstwo jest praktykowane w górach Taurus od setek lat, zachowując kulturę nomadów.
 |
| Silifke. Foto: W.E.Zarucka |
 |
| Jaskinie Piekło - Niebo. Gmina Silifke. Foto: W E. Zarucka O "Piekle i Niebie" przeczytaj tutaj |
 |
| Mieszkańcy Gminy Silifke. Foto: W.E.Zarucka |
- Źródła:
- Giovani Uggeri, Turcja Śladami Św. Pawła. Przewodnik, s.50
- Miłuję Pana, albowiem usłyszał głos mego błagania, bo ucha swego nakłonił ku mnie w dniu, w którym wołałem. (Ps. 116.1-2)
- Z głębokości wołam do Ciebie, Panie, o Panie, słuchaj głosu mego! Nakłoń swoich uszu ku głośnemu błaganiu mojemu! (Ps 130.1-2)
- «Ja jestem Żydem z Tarsu – odpowiedział Paweł – obywatelem znacznego miasta w Cylicji; proszę cię, pozwól mi przemówić do ludu». Gdy pozwolił, Paweł stojąc na schodach dał znak ręką ludowi, a gdy nastała zupełna cisza, odezwał się po hebrajsku tymi słowami: (Dz. 21. 39-40)
- Dzieje Pawła i Tekli, Apokryf w przekładzie ks. Marka Starowieyskiego
- Egeria, Pielgrzymka do miejsc świętych, Pisma chrześcijańskich pisarzy, s. 198,199
Komentarze
Prześlij komentarz