NUSAYBIN - MIASTO GRANICZNE

 

Nusaybin. Mor Yakup

Nusaybin, znane również jako Nisibis, to jedno z najstarszych centrów osadniczych w regionie, położone jest w południowo-wschodniej Turcji, jest obecnie miastem granicznym z Syrią. Jego historia sięga III tysiąclecia p.n.e., kiedy to było ojczyzną Hurytów. W XIV wieku p.n.e. obszar ten znalazł się pod panowaniem królestwa Mitanni. Ruiny na południowym podnóżu wzgórza Gırnavaz, na północ od Nusaybin, świadczą o tym, że osada ta była centrum królestwa Mitanni. Później w regionie osiedlili się Aramejczycy, a w XIII wieku p.n.e. dominowali tu Asyryjczycy.

W kolejnych wiekach Nusaybin przechodziło pod panowanie różnych imperiów. Po Asyryjczykach, region kontrolowali Medowie, Babilończycy i Persowie. W 331 roku p.n.e. Aleksander Wielki zaanektował ten teren, a po jego śmierci miasto znalazło się na krótko pod panowaniem Seleucydów, a następnie było dominowane przez Tigranesa.

W okresie rzymskim Nusaybin było ważnym miastem granicznym i centrum wojskowym. Miasto było kilkakrotnie zdobywane przez Sasanidów, a później Bizantyjczycy i Sasanidzi toczyli tu liczne bitwy. W V wieku n.e. Nusaybin stało się ważnym ośrodkiem religijnym Nestorian, przyciągającym uczonych z całego wschodniego świata chrześcijańskiego. Mimo napadów Arabów, którzy zdominowali region, miasto zachowało swoje znaczenie.



Po upadku Bizancjum region przeszedł pod panowanie różnych dynastii muzułmańskich, w tym Hamdani, Mervani, Seldżuków, Artukidów i Ajjubidów. W XIII wieku miasto zostało zdominowane przez Mongołów, a następnie przez Karakoyunlu, Akkoyunlu i Safawidów. W 1517 roku, podczas egipskiej kampanii sułtana Yavuza Selima, Nusaybin zostało włączone do Imperium Osmańskiego.
W czasach osmańskich Nusaybin pozostało ważnym miastem w regionie. W XIX wieku, wraz z osłabieniem Imperium Osmańskiego, miasto doświadczyło konfliktów etnicznych i religijnych, lecz nadal pełniło rolę centrum handlowego i kulturalnego.

W XX wieku, po upadku Imperium Osmańskiego, Nusaybin stało się częścią nowo powstałej Republiki Turcji. W ostatnich dekadach miasto było świadkiem konfliktów związanych z sytuacją polityczną w regionie, w tym napięć kurdyjsko-tureckich. Mimo to, Nusaybin kontynuuje swoje dziedzictwo jako ważny punkt kulturalny i historyczny.

Nusaybin w programie wycieczki do Mezopotamii zobacz: https://turcja-online.pl/tour/mezopotamia/




Dziedzictwo Kulturowe

Nusaybin jest miastem, w którym przez wieki współistniały różne religie i kultury. Kościół Mor Yakup i kompleks meczetu Zeynel Abidin są symbolami tego dziedzictwa, pokazującymi, że różne wspólnoty mogą żyć obok siebie w pokoju i harmonii. Historia Nusaybin jest świadectwem bogatego dziedzictwa kulturowego, które przetrwało przez tysiąclecia, a miasto nadal przyciąga badaczy, historyków i turystów z całego świata.

Kościół Mor Yakup i kompleks meczetu Zeynel Abidin

Kościół Mor Yakup i kompleks meczetu Zeynel Abidin w Nusaybin wpisane zostały na oczekującą listę UNESCO w 2014 roku.

Kościół Mor Yakup (znany też jako kościół św. Jakuba Nisibisa) i kompleks meczetu Zeynel Abidin znajdują się w mieście Nusaybin, które leży na południowym wschodzie Turcji, tuż przy granicy z Syrią. Te dwie budowle, mimo różnorodnego pochodzenia religijnego, przetrwały wieki i wciąż pełnią swoje funkcje sakralne.



Kościół Mor Yakup

Kościół Mor Yakup ma jedną z najstarszych zachowanych chrzcielnic, której początki sięgają IV wieku. Jest on znany z niezwykłych inskrypcji w języku syryjskim, greckim i arabskim, które dokumentują jego bogatą historię. Wykopaliska archeologiczne odkryły, że kościół był częścią większego kompleksu katedralnego, który obejmował także chrzcielnicę oraz kryptę św. Jakuba.



Kompleks meczetu Zeynel Abidin

Kompleks meczetu Zeynel Abidin został zbudowany w XII wieku i zawiera groby ważnych postaci w islamie – Zeynel Abidina i siostry Sitti Zeynep, którzy są potomkami proroka Mahometa. Budynek składa się z meczetu, medresy (szkoły koranicznej) i fontanny używanej do ablucji. Wokół meczetu znajduje się cmentarz z bogato zdobionymi nagrobkami.



Wspólne dziedzictwo

Oba te miejsca mają znaczenie nie tylko religijne, ale również edukacyjne i historyczne. Kościół i meczet od wieków były miejscami pielgrzymek oraz centrami edukacyjnymi. Ich współistnienie odzwierciedla harmonię między różnymi kulturami i religiami w regionie. Historyczne zapisy wskazują, że nawet fundusze na budowę meczetu Zeynel Abidin pochodziły od chrześcijańskich kapłanów.
Kościół Mor Yakup i kompleks meczetu Zeynel Abidin stanowią unikatowe świadectwo istnienia i współistnienia różnych cywilizacji i religii. Przetrwały jako miejsca kultu przez setki lat, co jest dowodem na szacunek i współpracę między różnymi grupami religijnymi. Od 2000 roku trwają prace archeologiczne i restauracyjne, mające na celu zachowanie tych historycznych miejsc. Projekt „Park Kultury i Wiary” ma na celu stworzenie przestrzeni, która pokazuje, że różne religie mogą współistnieć w pokoju i harmonii.

Kościół Mor Yakup i kompleks meczetu Zeynel Abidin to nie tylko cenne zabytki architektury i historii, ale także symbole dialogu międzyreligijnego i współistnienia kultur. Ich wspólna historia i przetrwanie przez wieki stanowią ważne świadectwo różnorodności i tolerancji w regionie Nusaybin.

Święty Efrem Syryjczyk

Święty Efrem Syryjczyk, znany także jako Efrem Asyryjczyk lub Efrem Nisibijski, urodził się około roku 306 w Nisibis (Nusaybin ). Urodził się w mieszanej, pogańsko-chrześcijańskiej rodzinie. Chrześcijanką była jego matka i najprawdopodobniej była zmuszona praktykować wiarę w ukryciu, gdyż jej mąż był wysoko postawionym kapłanem pogańskim. Efrem od młodości był głęboko zaangażowany w życie religijne i duchowe, co zainspirowało go do późniejszego życia w ascezie.

Efrem kształcił się pod okiem Jakuba Nisibijskiego, późniejszego świętego i biskupa Nisibis. Był uczniem tej wybitnej postaci i asystował mu w wielu zadaniach kościelnych. Efrem zdobył wszechstronne wykształcenie teologiczne, literackie i filozoficzne. Jego prace często koncentrowały się na obronie ortodoksyjnej doktryny chrześcijańskiej przeciwko różnym herezjom, takim jak arianizm, manicheizm czy gnostycyzm.

Efrem poświęcił znaczną część swojego życia działalności w Nisibis, gdzie założył i kierował słynną szkołą teologiczną. Był także aktywny jako diakon i kaznodzieja, a jego kazania i hymny zdobyły ogromną popularność. Nisibis było wówczas ważnym centrum kulturalnym i religijnym, a Efrem stał się jedną z kluczowych postaci w tej społeczności. Ciekawostką jest to, że Efrem nigdy nie przyjął święceń kapłańskich, mimo że wiele razy mu to oferowano. Przyczyną była jego niezwykła pokora – uważał, że jako grzeszny i niedoskonały człowiek nie jest godzien pełnienia tak ważnej roli

W roku 363 Nisibis zostało zdobyte przez Persów, co zmusiło Efrema do opuszczenia miasta. Udał się do Edessy (dzisiejsze Şanlıurfa w Turcji), gdzie kontynuował swoją działalność jako nauczyciel, kaznodzieja i pisarz. W Edessie Efrem założył szkołę teologiczną, która stała się jednym z najważniejszych ośrodków wczesnochrześcijańskiego nauczania.

Efrem jest autorem licznych dzieł teologicznych, hymnów i poematów, które miały ogromny wpływ na rozwój chrześcijańskiej teologii i liturgii. Jego hymny były szczególnie cenione za głęboką duchowość i piękno literackie. Pisząc w języku syryjskim, Efrem poruszał w swoich dziełach tematy takie jak Trójca Święta, wcielenie Chrystusa, sakramenty oraz życie duchowe. Jego hymny często były wykorzystywane w liturgii Kościoła Syryjskiego.

„Nie naigrywaj się z tego, kto nie ma kultury, ani nie poniżaj nikogo. Zachowaj siebie w nieskazitelności i uciekaj od posiedzeń pijackich, byś nie cierpiał w twych ostatnich chwilach” Św. Efem Syryjczyk

Efrem prowadził życie w ascezie, praktykując surowe posty i modlitwy. Był również znany ze swojej troski o biednych i chorych, co wyrażało się w jego zaangażowaniu w działalność charytatywną. W czasie epidemii w Edessie organizował pomoc dla chorych i potrzebujących, sam niosąc im wsparcie duchowe i materialne.

Święty Efrem Syryjczyk zmarł 9 czerwca 373 roku w Edessie. Jego życie i działalność zostawiły trwały ślad w historii Kościoła. Został kanonizowany i jest czczony zarówno w Kościele Wschodnim, jak i Zachodnim. W 1920 roku papież Benedykt XV ogłosił go doktorem Kościoła.

Efrem Syryjczyk pozostaje jednym z najważniejszych teologów i poetów w historii chrześcijaństwa. Jego pisma nadal są studiowane i wykorzystywane w liturgii oraz duchowej formacji. Jest uważany za patrona szkół teologicznych i nauczycieli, a jego hymny są śpiewane w kościołach na całym świecie. Jego życie i twórczość stanowią inspirację dla wiernych, ukazując głęboką wiarę, mądrość i oddanie Bogu




Szkoła Nisibis

Znana również jako Akademia Nisibis była jednym z najważniejszych ośrodków edukacyjnych w starożytnym świecie, szczególnie w kontekście chrześcijaństwa syryjskiego.

Szkoła Nisibis została założona w IV wieku naszej ery, prawdopodobnie około 350 roku. Była jednym z najważniejszych ośrodków nauki w czasach starożytnych, znanym z nauczania teologii, filozofii, medycyny, literatury oraz innych dziedzin wiedzy. Szkoła ta odgrywała kluczową rolę w rozwoju chrześcijaństwa w regionie Mezopotamii

Jednym z najbardziej znanych nauczycieli Szkoły Nisibis był św. Efrem Syryjczyk, wybitny teolog, poeta i komentator biblijny. Jego prace i nauki miały ogromny wpływ na rozwój teologii chrześcijańskiej oraz literatury syryjskiej. Inni znani uczniowie i nauczyciele, tacy jak Narsai, również przyczynili się do rozkwitu intelektualnego tej akademii.

Program nauczania w Szkole Nisibis obejmował szeroki zakres tematów

  • Teologia: Szczególny nacisk kładziono na studiowanie Biblii oraz pism Ojców Kościoła. Studenci uczyli się interpretacji tekstów świętych oraz rozwijali swoje umiejętności kaznodziejskie.
  • Filozofia: Nauczano filozofii greckiej i syryjskiej, co pozwalało studentom na rozwijanie krytycznego myślenia i argumentacji.
  • Medycyna: Szkoła była także znana z nauczania medycyny, co świadczy o jej wszechstronności jako ośrodka edukacyjnego.
  • Literatura i Języki: Studenci studiowali literaturę syryjską, grecką i łacińską, co pozwalało na rozwijanie umiejętności lingwistycznych i literackich.
    Szkoła Nisibis odegrała kluczową rolę w kształtowaniu teologii chrześcijańskiej, szczególnie w tradycji syryjskiej. Była jednym z głównych ośrodków, gdzie rozwijała się chrześcijańska myśl teologiczna i egzegetyczna. Nauki i pisma powstałe w tej szkole miały wpływ nie tylko na lokalne społeczności, ale także na rozwój chrześcijaństwa na Wschodzie. Chociaż Szkoła Nisibis przestała funkcjonować w późnym średniowieczu, jej dziedzictwo przetrwało w postaci licznych pism i tradycji, które wywarły wpływ na dalszy rozwój chrześcijańskiej edukacji i teologii. Akademia stała się wzorem dla innych ośrodków edukacyjnych na Wschodzie, takich jak Szkoła Edessy.

Oryginał tekstu znajduje się na stronie: https://turcja-online.pl/historia-miasta-nusaybin/ 

Komentarze